Verhalen – Inhoud en achtergronden
Franky Frog
Dit was het eerste verhaal dat ik in mijn voordrachten gebruikte. Het stamt uit de jaren zeventig. Het ging ook tot nu toe het langste mee: ik heb het op meer dan 150 plaatsen verteld. Het illustreert het basisprobleem waar alle menselijke ellende uit voortkomt: ons trotse ego. In mijn prediking ondersteunt dit verhaal de bijbeltekst uit Galaten 2 vers 20: ‘Niet meer mijn ik, maar Christus leeft in mij.’ Ik heb dit verhaal in 1983 uitgetekend als strip en in 1994 gebruikt in een tv-programma voor kinderen. Het verscheen in de Jong & Vrij Schoolagenda en ook in het boekje ‘Simon en Zo – Op zoek naar de Naam’. De clou is dat je pas genade kunt ontvangen als de hoogmoed eruit is. Soms is er een schokmoment voor nodig om dat te begrijpen.
Mees Pimpel
Dit verhaal heb ik natuurlijk niet zelf verzonnen. In Exodus 19 vers 4 zegt God tegen het volk Israël: ‘Ik heb u op arendsvleugelen gedragen en tot Mij gebracht.’ En in Deuteronomium 33 vers 12 ontvangt Benjamin (de jongste van de twaalf zonen van Jacob) de zegen met de woorden: ‘De HEER laat zijn lieveling bij hem schuilen (…) het nestelt zich veilig op zijn rug.’
In mijn prediking deed Mees Pimpel dienst bij de bijbeltekst uit Romeinen 8 vers 37: ‘Maar in dit alles zijn wij meer dan overwinnaars, door Hem…’ Gaandeweg is het me duidelijk geworden dat ‘gedragen worden’ het eigenlijke geheim van de Benjamingeneratie is, de generatie die van Gods gunst leeft.
Mees Pimpel (die ook wel Wink de Vink heet) werd gebruikt in een serie kinderprogramma’s die ik voor televisie maakte en het verscheen in het boekje ‘Simon en Zo – Op zoek naar de Naam’ dat ik met Harrie Nijhof maakte. De gebroeders Grimm hebben het trouwens over een winterkoninkje dat zich verstopt in de veren van ’n grote vogel.
Het scharminkel
Dit verhaal schijnt van Afrikaanse komaf te zijn. Mijn versie geeft antwoord op de vraag van Nikodemus aan Jezus hoe een mens opnieuw geboren kan worden. Ik gebruikte het dan ook als illustratie bij het bijbelgedeelte uit Johannes 3. Ook Jesaja 40 vers 31 geeft uitdrukking aan deze gedachte: ‘Wie de HERE verwachten, putten nieuwe kracht; zij varen op met vleugelen als arenden…’
Het geheim van Kiko de clown
Dit verhaal werd afgekeurd voor een kinderprogramma voor televisie. Ik vond het een mooi voorbeeld van wat liefde los kan maken bij twee mensen. ‘Niemand heeft grotere liefde, dan dat hij zijn leven inzet voor zijn vrienden,’ zegt Jezus in Johannes 15 vers 13.
De ster van Lola
Mijn jongste dochter reikte me de ingrediënten voor dit verhaal aan. Er was in de zomer van 1999 juist een zonsverduistering geweest. Het is verbazingwekkend wat een reacties zo’n natuurverschijnsel bij mensen kan oproepen. Op zo’n moment komt de zinsnede van Jezus uit Matteüs 5 vers 45 heel concreet tot leven, dat God de zon laat opgaan over slechte en goede mensen.
Checko is de naam
Ik heb dit verhaal indertijd in een televisieprogramma voor kinderen gebruikt. In deze versie ben ik daar nogal van afgeweken. De grondgedachte bleef echter overeind: het willen verbergen van je ware identiteit. Wat op de achtergrond in dit verhaal meespeelt komt uit Psalm 139, waar staat dat God ons ondanks alles door en door kent. Psalm 139 is trouwens momenteel veruit favoriet bij jonge mensen. Zij zijn op zoek naar hun identiteit en vinden steun bij Gods bevestiging.
Ulée
In dit verhaal zitten natuurlijk enkele elementen uit Hosea 2 verborgen: ‘Ik zal het dal van Achor maken tot een deur der hoop’. Maar er zit meer in. Ik heb het geschreven toen mijn oudste dochter op een dag zomaar zei dat ze graag een vriend zou willen hebben.
Eline en Eveline
In dit verhaal dacht ik aan de woorden van Jezus uit Matteüs 25: ‘In zoverre gij dit aan één van deze mijn minste broeders hebt gedaan, hebt gij het Mij gedaan.’ Daarnaast is de wonderbare vermenigvuldiging een gegeven in Gods Koninkrijk waar je je telkens weer over kunt verbazen. Zodra Jezus ons kleine-beetje-bijna-niks in handen neemt, wordt het een grote hoeveelheid van-veel-betekenis-voor-anderen. God geeft overvloed – als we het willen zien, willen ontvangen en doorgeven.
Micha en het zwaard
Jawel, dit verhaal is natuurlijk geïnspireerd door die bijbeltekst uit Micha 4 vers 3, waar staat dat de mensen hun zwaarden zullen omsmeden tot ploegscharen als de HERE komt om te richten. Micha schreef dit zo’n 700 jaar voor Christus op. Gek genoeg staat dezelfde tekst ook op het gebouw van de Verenigde Naties in New York. Ik geloof niet dat veel mensen hebben begrepen wat het betekent.
De grijze componist
Geschreven op aangeven van een droom van mijn vrouw. Zij en ik dromen regelmatig over grote huizen. Johannes 14 vers 2 blijft een fascinerend beeld: ‘In het huis mijns Vaders zijn vele woningen – anders zou Ik het u gezegd hebben…’ Wie zullen daar wonen? Jezus geeft in Lucas 14 een hint.
Drie honden
Leven met de dag, dat is een kunst. We zijn snel geneigd om te blijven hangen in het verleden of alleen maar met de toekomst bezig te zijn. Hoe kun je dan optimaal van elke dag genieten? Toch is dat Gods bedoeling. Daarom zegt Jezus in Matteüs 6 vers 34: ‘Maak je niet bezorgd tegen de dag van morgen, want de dag van morgen zal zijn eigen zorgen hebben; elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad.’ Onze Jack Russell is trouwens lang niet zo verstandig als deze in dit verhaal, maar misschien ligt dat aan z’n baasje.
Onder moeders vleugels
Dat God wel als een engel met vleugels wordt voorgesteld, wist ik uit de schilderkunst. Het was een verrassende ontdekking voor me dat die voorstelling gevoed wordt door uitspraken in de Bijbel zelf. Ik was nog meer verrast toen ik ontdekte dat God de Vader in de Bijbel ook moederlijke eigenschappen krijgt toegedicht. Je mag je in zijn bijzijn als een gespeend kind bij je moeder voelen (Psalm 131). En Jezus zegt dat Hij de kinderen van Jeruzalem heeft willen verzamelen als een hen haar kuikens onder haar vleugels (Matteüs 23 vers 37). Zoals een vrouw haar zuigeling nooit vergeet, zo zal God ons nooit vergeten (Jesaja 49 vers 15). Hij bewaart ons onder zijn vleugels (Psalm 91:4). Verbazingwekkend dat Hij zijn leven voor zijn kuikens over had.
De kikker en de pad
Ik kreeg veel vragen over leiderschap en manipulatie n.a.v. situaties die ik heb beschreven in mijn autobiografie ‘Getekend’. Dat gaf te denken. Waarom manipuleren mensen? Waarom proberen ze iemand in ’n richting te dwingen zonder dat die dat eigenlijk wil? Het gaat om macht. Eigen voordeel waar de goede bedoelingen van de ander voor worden misbruikt. Ik vind dat zo ziek, dat ik dat maar met paddengedrag vergelijk.
De engel
Mijn variatie op het ontroerende en onovertroffen verhaal ‘Het meisje met de zwavelstokjes’ van Hans Christian Andersen. Zijn we ons ervan bewust hoe dicht sommige mensen bij de dood leven?
De twee torens
Dit verhaal speelt al meer dan twintig jaar door mijn hoofd. Ik heb het eens verteld op een jeugdweekend. Tijdens een vakantie in Ierland in 2002 vond ik de tijd om het uit te werken. Er zitten allerlei bijbelse thema’s in dit verhaal verstopt, met name uit Genesis 2. Er zit een complete bijbelse kosmologie in verwerkt, maar het hoofdthema is geloof in Gods beloften.
De hoofdprijs voor Martin O’Malley
Ook dit verhaal heb ik in Ierland geschreven, da’s wel duidelijk. Het is onvoorstelbaar dat mensen de hoofdprijs krijgen aangeboden en toch liever kiezen voor hun dagelijkse pleziertjes.
Verliefd op een tekenfilmfiguur
We weten niet zoveel over de diverse dimensies buiten onze eigen leefwereld. De Bijbel is er wel duidelijk over dat ze er zijn en dat ze een grotere realiteit zijn dan de sferen waarin wij leven. Die vergaan, terwijl Gods koninkrijk blijft bestaan. Het is ook duidelijk dat Jezus uit die meer omvattende realiteit in ons wilde delen. Dat het Woord vlees werd, zoals het in Johannes 1 staat. Ongelofelijk, dat Jezus onze beperkte ruimte binnen wilde stappen om ons zijn liefde te verklaren. We hebben het vooruitzicht dat Hij ons als zijn bruid zal meenemen in zijn hemelse dimensies.
