6 Hoe werkt de heilige Geest?

God belooft ons wel degelijk een hemel op aarde. Het kruis opent de hemel voor ons, de heilige Geest brengt een geopende hemel in ons. De heilige Geest is Gods geschenk voor al Gods kinderen. Het is alleen de vraag of we er klaar voor zijn om dat geschenk met al zijn hemelse kwaliteiten te ontvangen.

Bijna iedere christen heeft wel iets geproefd van de heilige Geest. Vanaf dat moment weet je dat er méér is dan alles waar je tot dan toe mee hebt geleefd. Iets dat dynamischer is dan tien tijgers in één tank, helderder dan de diepst verborgen bron in de Ardennen en glorieuzer dan elf voetbalvedetten met de world cup op hun schouders. Noem het hemels. Het is de volheid van Jezus die de heilige Geest met zich meebrengt. Maar waar blijft die hemelse kwaliteit in ons leven? Of kan ik beter vragen: waar blijf jij om die hemelse kwaliteit van de heilige Geest te ontvangen?

Hemelse kwaliteit
Sjoerd kwam met een waslijst problemen bij me. Maar het eind van het liedje was dat hij zichzelf eigenlijk gewoon een slappeling vond. Hij kwam kracht tekort. “Wanneer zul je kracht ontvangen, Sjoerd?” vroeg ik hem. “Als de heilige Geest over me komt,” zei hij. Deze jongen kende die belofte van Jezus uit Handelingen 1 vers 8 wel. “En waar is de heilige Geest in je leven, Sjoerd?” Geen heilige Geest…

Sjoerd is lang niet de enige met wie ik gesproken heb over Gods kracht in ons leven. Massa’s christenen lijden aan chronisch energiegebrek. Misschien had Timoteüs er ook last van. Paulus zegt tegen zijn jonge pupil: “God geeft je een geest van kracht, lieve jongen.” (2Tim. 1:7)

God wil geven. Hij wil je dopen in de heilige Geest, Hij wil je vervullen, de heilige Geest over je uitstorten, of welke begrippen de bijbel ook maar gebruikt om je duidelijk te maken dat God staat te popelen om je zijn Geest toe te vertrouwen.

“Laat wie dorst heeft bij mij komen en drinken,” zegt Jezus in Joh. 7:38. Een eenvoudig gebed is genoeg (Luc. 11:13), als er maar een goede houding aan ten grondslag ligt. Welke houding dan?

Kijk naar Jezus. Hij was op de juiste plaats om de heilige Geest te ontvangen. Hij was op de plaats van overgave. Jezus’ doop in water was het moment waarop Jezus’ intentie duidelijk tot uitdrukking kwam. Hij wilde God gehoorzaam blijven, zelfs tot in de dood. Als wij onszelf overgeven, kan God met zijn Geest reageren. Want toen Jezus gedoopt werd, ging de hemel open en daalde Gods Geest op Jezus neer (Marc. 1:10).

Let daarbij op drie dingen.

  1. De heilige Geest kwam in de gedaante van een duif (Luc. 3:22).
  2. De heilige Geest bleef op Jezus rusten (Joh. 1:32).
  3. De heilige Geest nam de leiding van Jezus over (Marc. 1:12).

Het geheim van de duif
Waarom nu juist die duif, als de heilige Geest arriveert? Laten we daarvoor teruggaan naar het verhaal van Noach met zijn ark in Genesis 6-8. Er was een duif die Noach vanuit de ark het signaal gaf van een nieuw begin. De heilige Geest geeft in ons leven de aanzet om een nieuw leven te beginnen (Gen. 8:8-12, 2Kor. 5:17). De storm was geluwd rond de ark, de buien waren weggetrokken, de zondvloed (Gods oordeel) was voorbij: toen vond de duif een plaats waar hij kon blijven rusten. Net zo verschijnt de heilige Geest pas nadat alle vloedgolven van zonde in ons leven een halt toegeroepen zijn bij het kruis van Jezus en Gods oordeel heeft plaatsgemaakt voor Gods genade (1Petr. 3:18-22). Op dat moment vindt hij rust bij ons.

De duif kondigde voor de overlevenden uit de ark met het olijftakje in zijn bek de vredestijd aan. De heilige Geest bevestigt opnieuw de vrede die Jezus tot stand heeft gebracht tussen God en ons (Joh. 20:21,22).

Maar dan is er nog iets met die duif. Heb je wel eens een duif uit je hand laten eten? Een onverwachte beweging en -woetsj!- hij vliegt op. Het is met de heilige Geest niet anders: je kunt hem bedroeven (Ef. 4:30) en je kunt hem uitdoven (1Thess. 5:19). “Neem uw heilige Geest niet van mij weg,” bidt David (Ps. 51:13). Veel christenen hebben Gods Geest ontvangen zonder veel van zijn aanwezigheid te merken. De heilige Geest is erg nauwkeurig: hij komt met vrede, maar kan ook alleen maar blijven in vrede. Misschien leef je in vrede met God. Maar leef je ook vanuit de vrede van God?

De heilige Geest wil rusten
Bij Jezus vond de heilige Geest rust. Jezus’ houding harmonieerde met Gods Geest – daarom kon de Geest de leiding nemen. Als de heilige Geest de kans krijgt om jouw leven te gaan leiden, ontstaat er een prachtige, pure ontwikkeling van jouw geest die zich versmelt met Gods Geest. Dat proces gaat zonder hikken of stoten, zonder tegenstrijdige gevoelens t.o.v. Gods wil en zonder tijdrovende discussies, omdat je je onverdeeld en van harte hebt overgegeven. De heilige Geest krijgt het voortouw en brengt je op de plaats waar God je wil hebben. “Allen die door de Geest van God worden geleid, zijn kinderen van God.” (Rom. 8:14)

Maar de heilige Geest moet wel de kans krijgen! Hoeveel mensen hebben de heilige Geest ooit ontvangen, maar verder… Indertijd verging er een  Russische onderzeeër in de noordelijke wateren van Noorwegen. Hij verdween onder het ijs. De commandant gaf toe dat het vaartuig met kernkoppen was uitgerust. “Maar die kunnen op deze plaats absoluut niets uitrichten,” was zijn commentaar. Dat verhaal deed me denken aan de plaats van de heilige Geest in het leven van veel mensen…

De heilige Geest geeft leiding
Jezus was vol van de heilige Geest in zijn optreden. Uiteindelijk was het door de kracht van Gods Geest dat hij opstond uit de dood. Fantastisch, vind je niet? Maar dezelfde Geest die in Jezus was, is ook in jou en mij. En dezelfde Geest van God wil net zo krachtig werken in jou en mij. Dezelfde Geest met zijn heerlijke liefde (Rom. 5:5). Dezelfde Geest met zijn pure waarheid (Joh. 16:13). Dezelfde Geest met heel zijn wijsheid (Jes. 11:2). Dezelfde Geest met zijn volle vrucht (Gal. 5:22). Dezelfde Geest met àl zijn gaven (1Kor. 12:4,8-10). Dezelfde Geest met  zijn optimale kracht (Hand. 1:8). Dezelfde Geest die in Jezus was (Rom. 8:11)!

Hij is er, en hij is te herkennen in iemand die vol is van de heilige Geest. Hoe? Het bewijs van de overvloed van de heilige Geest in iemands leven is de groeiende gelijkenis die hij gaat vertonen met het beeld van Jezus. Want de heilige Geest getuigt van Jezus in ons leven (Joh. 15:26, Joh. 16:14). Wie is vol van de heilige Geest? Laat me zien wat de heilige Geest geopenbaard heeft van Jezus in jou en door jou heen en wat je van Jezus jezelf hebt eigen gemaakt. Als de heilige Geest gaat leiden, brengt hij je bij Jezus. Omdat God maar één ding op het oog heeft. Hij heeft alle hemelse kwaliteiten vastgelegd in Jezus: alle volheid van het heelal en alle heerlijkheid van de schepping liggen besloten in hem (Kol. 1:15-18). Daarom is Gods doel de volle openbaring van Jezus in al Gods kinderen (2Kor. 3:17,18). De heilige Geest is het onderpand van alle eeuwige glorie die er voor ons aan komt; hij is ons venster naar de hemel. Hij laat ons Jezus zien, de hemelse norm (Ef. 1:13,14, 2Kor. 5:5, Rom. 8:29, 2Thess. 2:13 en 14). De heilige Geest verheerlijkt Jezus in je, hij werkt Jezus in jou uit (Joh. 16:14).

De vuurdoop
Als je wilt bestaan voor Jezus, zal hij je dopen in zijn Geest, wat gepaard gaat met vuur (Luk. 3:16,17). De heilige Geest komt met vuur. Hij overtuigt van zonde, gerechtigheid en oordeel (Joh. 16:8). Er is heilig vuur in je leven nodig om te groeien naar het beeld van Jezus; vuur dat brandt voor Jezus en dat wegbrandt wat niet bij Jezus hoort.

Er kwam vuur aan te pas toen de eerste gemeente van pinksteren de heilige Geest ontving (Hand. 2:3). Dat vuur brandde alle halfslachtigheid weg. Het deed hen vurig spreken van Jezus. Het doodde alle onoprechtheid. Het deed hen vlammen in Gods aanwezigheid, terwijl ze baden en vastten en het brood braken. Dat vuur tenslotte, kostte sommigen het leven.

En dat tegenover onze luie luxe. Onverschilligheid tegenover God is de grootste zonde van de gemeente vandaag de dag. Wees eerlijk: we hebben veel meer van Gods Geest nodig en heel wat minder materiële afleiding. We kunnen daarbij niet om de vuurdoop heen.

  1. De doop in water begraaft je oude, zondige leven.
  2. De doop in de heilige Geest maakt je vol van Jezus.
  3. De doop in vuur perfectioneert de kwaliteit van Jezus in je leven.

Gods vuur in je leven is de beproeving, de testcase waarmee hij je onder handen neemt. Hij wil de onderste steen boven krijgen en zien wat je werkelijk waard bent. ‘Een mens kiest in zijn eigen ogen altijd de rechte weg, de HEER toetst wat hem innerlijk beweegt’ (Spr. 21:2). Op die manier leer je ook jezelf beter kennen en de plaats die God inneemt in je leven.

God beproeft de echtheid van je geloof door ruimte te geven aan satan om je te verzoeken (1Petr. 1:6-9; 4:12,13). Je ziet dat in het verhaal van Job (Job 2) en ook bij Jezus in de woestijn. Omdat God je liefheeft, zal hij je tuchtigen (Op. 3:19). Maar nooit zo dat je het niet aan zou kunnen (1Kor. 10:13). Daarbij gaat het hem erom dat je er beter van wordt, want God heeft met zijn beproevingen beslist jouw geluk op het oog (1Petr. 1:9). De bedoeling van Gods vuur in je leven is dat er uiteindelijk goud uit te voorschijn komt – gelouterd goud! Ben je klaar voor de vuurdoop? ‘Komen zal hij – zegt de HEER van de hemelse machten. Wie zal die dag kunnen doorstaan? Wie zal overeind blijven wanneer hij verschijnt? Hij is als het vuur van een smid, als het loog van een wolwasser. Hij zal zitting houden als iemand die zilver smelt en zuivert’ (Mal. 3:1-3).

Gods beproevingen zijn niet mis, maar ik vat moed als ik bedenk wie me in diezelfde vuurdoop voor gingen.

– God test je op de vraag wie nummer 1 is in je leven. Zoals Sadrach, Mesach en Abednego, die in Daniël 3 niet bogen voor Nebukadnesar, maar zelfs in het vuur, waar Jezus zich bij hen voegde, stand hielden.

– God test je op je relaties: hoever je bent in nederigheid en hoe zuiver je houding is tegenover anderen. Zoals David die slaagde in zijn verhouding tot Saul door hem te blijven eren (o.a. 1Sam. 24), maar zakte in zijn verhouding tot Batseba (2Sam. 11 en 12).

– God test je op je vertrouwen in hem dat hij zal voorzien in je dagelijkse behoeften. Zoals de discipelen, die hun overdadig gevulde netten achterlieten om een onzeker bestaan in te gaan als vissers van mensen (Luc. 5:1-11).

– God test je in de geestelijke strijd, waar je satan te kijk mag zetten als je overwint in Gods kracht. Zoals Jezus in de woestijn, maar ook aan het kruis en Paulus die aan het eind van zijn leven schrijft dat hij de goede strijd gestreden heeft en het geloof heeft behouden (2Tim. 4:7).

Gods vuur in je leven is het werk van de heilige Geest. Gods Geest maakt je heet voor God. Alleen wie in lichterlaaie staat van de Geest kan zeggen: Jezus is Heer! (1Kor. 12:3) Pas dan wordt die bekentenis een belijdenis vol betekenis – voorzien van een kosmische lading die door de echo van de eeuwigheid wordt weerkaatst om overal in door te dringen.

Jezus is Heer! Dat verklaart God in het universum.

Jezus is Heer! Dat verklaart de heilige Geest in ons.

Jezus is Heer! Dat verklaren wij in de wereld.

Er komt een dag dat alles in ons leven verbrandt wat niet de kenmerken van Jezus draagt. God wil alleen gelouterd goud overhouden (Op. 3:15-18). Die loutering is al in gang gezet; dat is het werk van de heilige Geest. Wie de heilige Geest mist, houdt niets over. Wie de heilige Geest zijn werk laat doen, houdt Jezus over!

Willem de Vink