93 In lijden komt troost

We zien mensen om ons heen lijden. Voor zo ver dat lukt, leven we met ze mee. Maar krijgen we er zelf mee te maken, dan zijn we altijd weer geschokt. Waarom ik? Pijn is vaak onzichtbaar. Het voelt onaangenaam, ondragelijk soms. Altijd voelt het als schade, maar ook wel als schande. Pijn blokkeert, je functioneert niet meer zoals je zou willen. Je worstelt met de vraag waar het door komt, of het misschien je eigen schuld is. Je kunt er eenzaam van worden, depressief. Je wilt het graag vermijden en niet voelen. Niemand wil pijn lijden. Waar is de hulp, de troost, de hoop? (Leestijd 8 minuten.)

Lijden ontstaat als je de pijn niet meer kunt verdragen. Je wilt er niet mee leven. Het frustreert je, vult je met allerlei negatieve gedachten. Dit kan ik niet meer! Daarom is lijden confronterend. Telkens als je een pijnlijke ervaring meemaakt (of het nu door ziekte is of door wat mensen je aandoen), dringt de vraag zich op hoe je er zelf op reageert. Je komt jezelf tegen. Wie ben je dan nog?

Iemand die met je meevoelt
Lijden kent allerlei oorzaken. Ziekte, wat mensen ons aandoen, teleurstellende ervaringen. Maar het voelt altijd hetzelfde. Of het nu fysiek is of mentaal – pijn is pijn. En met je pijn wil je serieus genomen worden. Pijn vraagt om erkenning. Meeleven. En troost. Wil je getroost worden? Mag iemand naast je staan en met je mee voelen? Troost moeten we herkennen en toelaten. Pijn is altijd hetzelfde, troost is altijd anders.

Het is belangrijk dat je je moeite, pijn en lijden eerlijk onder ogen komt. En dat je erkent dat je er in je eentje niet uitkomt. Het is belangrijk om je te realiseren dat je anderen nodig hebt om je door je pijn en moeite heen te helpen. Juist als je gedwongen wordt om veel met jezelf bezig om je pijn te kunnen dragen, moet je weten dat je nooit alleen bent en dat je de last van je pijn en moeite kunt delen.

Om te beginnen met God, door je vraag om hulp op Hem te richten. Het is geen gekke vraag om Hem te hulp te roepen. Hij is in je pijn en lijden; Hij is ook in je boosheid, teleurstellingen, verdriet. Hij is in jou, zodat je altijd bij Hem terecht kunt. ‘Kijk mij nou,’ mag je zeggen. ‘Help mij om naar U te kijken in plaats van naar mijn ellende.’ Je kunt ook op zoek gaan naar iemand die je helpt om je hulp bij God te zoeken als je daar in je eentje niet toe in staat bent. Iemand die met je bidt en voor je blijft bidden. Met je vraag om hulp begint je genezing. Want met die vraag groeit je verwachting – en die hoop is op zich al genezend.

Uit de diepte roep ik tot U, HEER, Heer, hoor naar mijn stem, wees aandachtig, luister naar mijn roep om genade (Psalm 130:1-2).

Processen van genezing
God weet waar je doorheen gaat. Om te beginnen is Hij er om je te laten weten dat niets jouw schuld is, omdat Jezus jouw schuld op zich nam. Hij garandeert je diep in je hart dat je ook in je pijn nog steeds even geliefd bent door Hem. Daarom hoef je niet bang te zijn om met zijn hulp de processen te doorlopen die verandering brengen.
In je pijn mag je boos zijn, mopperen en schelden op de situatie, anderen, jezelf. Juist in Gods bijzijn mag dat, omdat Hij je kent en neemt zoals je bent. Je pijn is echt en die neemt Hij serieus. Je mag ook je gedachten de vrije loop laten. Tobben, piekeren, redeneren. Maar je zult merken dat je met dat gepieker je pijn niet oplost. Het is de bedoeling dat je niet gevangen blijft zitten in je wanhoop, maar dat je een diepere waarheid leert kennen: jij bent en blijft Gods geliefde kind.

Mijn ziel smacht naar de redding die U brengt, in uw woord heb ik mijn hoop gesteld (Psalm 119:81).

Natuurlijk is de pijn waar je doorheen gaat echt. En natuurlijk mag je verdrietig zijn over wat er is gebeurd. Maar je mag ook leren om Gods troost toe te laten. Hij was erbij, Hij is er nu en Hij zal er voor je zijn. Als je het niet meer ziet zitten, is Hij er nog steeds. Hij is er voor jou, in al die moeilijke, tegenstrijdige, verwarrende momenten. Hij komt voor je op en zal je op een hoopvolle toekomst wijzen.

Mijn hart bezwijkt. Breng me op de rots hoog boven mij. U bent altijd mijn schuilplaats geweest, een toren te sterk voor de vijand (Psalm 61:3-4).

Meestal moet je iets stevig vastpakken om het los te kunnen laten. Als je je pijn eerlijk onder ogen bent gekomen, vraagt God om de strijd die je ermee voerde over te laten aan Hem. Hij vraagt je om jezelf over te geven aan Hem. Daar is vertrouwen voor nodig. Net als een trapeze-artiest erop moet vertrouwen dat hij hoog in de lucht als hij loslaat door zijn partner wordt vastgegrepen, mag je de worsteling met jezelf en de situatie waarin je zit loslaten in het vertrouwen dat ook jij opgevangen zult worden. Jezelf overgeven lijkt op verliezen, maar je krijgt jezelf juist terug, vrij van angst om nog iets te verliezen.

Geprezen zij de HEER, dag aan dag,
deze God draagt ons en redt ons,
onze God is een reddende God.
Bij God, de HEER, is bevrijding uit de dood.
(Psalm 68:20-21)

God neemt je serieus
God neemt je pijn serieus. Je mag boos zijn. Je mag je gekwetst voelen. Je mag verdrietig zijn om wat je bent kwijtgeraakt. Hij weet hoe zwaar je het hebt. Hij wil dat je altijd en in elke situatie zult weten dat Hij van je houdt en bij je is. Ook in je moeilijkheden.

Toch ziet U de pijn en het verdriet, U merkt het op en weegt het in uw hand. Op U vertrouwen weerloze mensen, de wezen, U komt hun te hulp (Psalm 10:4).

Je mag ook even boos zijn op jezelf. Even. Want je hoeft je niet schuldig te blijven voelen en je hoeft je niet te blijven schamen. Jezus heeft al jouw schuld en schaamte op zich genomen. Wees niet bang dat alles verloren is: in Jezus is niets verloren en geen veroordeling. Hij bevestigt zijn liefde voor je en geeft je wat je nodig hebt om zelfs de grootste rampen te doorstaan.

Hij offerde zijn leven voor hun schuld (Jesaja 53:10b).

In zijn aanwezigheid is genezing
Ik weet hoe pijnlijk teleurstellingen kunnen zijn. Ze kunnen je compleet lamleggen. Maar ik weet ook dat Gods liefde een bevrijdende uitwerking heeft. Hij geeft je nieuwe perspectieven, frisse energie, een sterker geloof. Het kan even duren. Toch is de ellende waar je in zit maar tijdelijk, de vreugde erna is eeuwig. Ben je regelmatig bij God, dan komt er een moment dat pijn en teleurstellingen je niet meer kwellen. Je kunt dan aan je moeiten denken zonder dat ze je humeur beïnvloeden of je weerhouden van een positieve houding. Omdat je ermee bij God bent geweest en daarom weet hoe geliefd je bent.

Hij leidde mij weg uit de nood en gaf mij ruimte, bevrijdde mij, omdat Hij mij liefhad (Psalm 18:20).

En dat is nog niet alles. In Gods aanwezigheid ontdek je ook dat het proces waar je met je pijn en moeite doorheen gaat niet is afgelopen als je opgelucht adem kan halen. Er is nog iets beters. God wil je niet alleen helpen om alles te doorstaan en te verwerken, maar ook om dat te benutten ten goede.

Wie bij U hun geluk zoeken zullen lachen en vrolijk zijn, wie van U hun redding verwachten zullen steeds weer zeggen: ‘Groot is de HEER’ (Psalm 40:17).

Hoe werkt lijden juist iets goeds uit?
Kijk naar Jezus. Hij heeft dezelfde beproevingen meegemaakt als jij en ik. Voor Hem waren ze heftiger dan ze ooit voor ons kunnen zijn. Hij heeft de moeilijkste momenten doorstaan om ons bij te kunnen staan in onze moeilijkste momenten. Daarin is Hij niet alleen een medestander en metgezel van ons, maar ook een voorbeeld. Hij laat ons zien waar wij uit kunnen komen met onze teleurstellingen.

Juist omdat Hij zelf op de proef gesteld werd en het lijden volbracht heeft, kan Hij iedereen die beproefd wordt bijstaan (Hebreeën 2:18).

Jezus heeft gezeten waar jij nu zit. Hij is door hetzelfde heen gegaan als jij, en Hij ging nog dieper. Maar kijk naar zijn houding daarin. Hij heeft zichzelf overgegeven. Hij gaf zich in zijn moeilijkste momenten over aan zijn hemelse Vader. Dat mag je Hem nadoen. Kijk je naar Jezus, dan zie je Gods liefde. Met die liefde woont Hij in je. Niemand is dichterbij dan Hij.
Zijn invloed helpt je in de eerste plaats om stand te houden in je moeilijkheden. Door jezelf in Gods handen geven. Hij helpt je ook om eruit te komen en jouw lasten zo te verwerken dat ze geen negatieve invloed meer op je hebben. Daarvoor geeft Hij andere mensen die je helpen om je lasten te dragen. Maar Hij wil zelfs nog verder met je gaan. Hij kan jouw ervaringen zo transformeren, dat ze een positief effect veroorzaken. Als Hij je bekwaam mag maken om er anderen mee verder te helpen. Misschien ben je nog niet zo ver, maar er kan een moment aanbreken dat je anderen mag troosten, bemoedigen en bijstaan om hun teleurstellingen te verwerken en hun geloof te hervinden. Omdat je de beproevingen kent. Je bent er zelf doorheen gegaan.

Voor velen ben ik een teken: U bent mijn schuilplaats (Psalm 71:7).

Pijn is altijd hetzelfde, maar Gods genade komt op allerlei manieren naar je toe om je in je lijden te troosten, te dragen en op den duur een opgeruimd mens van je te maken, tot zegen voor anderen. Daar bovenop zul je straks je beloning ontvangen!

Troost komt!
• Troost komt met bescherming en zorg:
Jesaja 66:13 – Zoals een moeder haar zoon troost, zo zal Ik jullie troosten.

• Troost komt met rust, als alles teveel lijkt:
Matteüs 11:28 – Kom naar Mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal Ik jullie rust geven.

• Troost komt met beloften:
Psalm 119:50 – Dit is de troost in mijn ellende: dat uw belofte mij doet leven.

• Troost komt met bemoediging:
Matteüs 5:4 – Gelukkig de treurenden, want zij zullen getroost worden.

• Troost komt met het woord van God dat hoop geeft:
Romeinen 15:4, 5 – Alles wat vroeger is geschreven, is geschreven om ons te onderwijzen, opdat wij door te volharden en door troost te putten uit de Schriften, zouden blijven hopen.

• Troost komt met bevrijding uit angst:
Psalm 34:5-6 – Ik zocht de HEER en Hij gaf antwoord, Hij heeft mij van alle angst bevrijd.

• Troost komt met vreugde:
Psalm 94:18, 19 – Toen ik door zorgen werd overstelpt, was uw troost de vreugde van mijn ziel.

• Troost komt met nieuwe kracht:
Jesaja 40:31 – Maar wie hoopt op de Heer krijgt nieuwe kracht.

• Troost komt met herstel en rehabilitatie:
Psalm 71:21 – Verhoog mij in aanzien, omgeef mij met uw troost.

• Troost komt met uitzicht:
1 Tessalonicenzen 4:17b-18 – Dan zullen we altijd bij Hem zijn. Troost elkaar met deze woorden.

• Troost komt met versterking van de eenheid:
1 Korintiërs 12:26 – Wanneer één lichaamsdeel pijn lijdt, lijden alle anderen mee.

• Troost komt met solidariteit:
Galaten 6:2 – Draag elkaars lasten, zo leeft u de wet van Christus na.

• Troost komt om troost door te geven:
2 Korintiërs 1:3-7 – Geprezen zij de God en Vader van onze Heer Jezus Christus, de Vader die zich over ons ontfermt, de God die ons altijd troost en ons in al onze ellende moed geeft, zodat wij door de troost die wijzelf van God ontvangen, anderen in al hun ellende moed kunnen geven.

• Troost komt met het uitzicht op een beloning:
1 Petrus 1:3 – Er wacht u, die door Gods kracht wordt beschermd omdat u gelooft, in de hemel een onvergankelijke, ongerepte erfenis die nooit verwelkt.

Willem de Vink

Lees ook mijn boekje ‘Troost’.