59 De Joodse bruiloft
Wil je meer weten over de betekenis die God geeft aan het huwelijk, dan is het leerzaam om te kijken naar het Joodse huwelijk. Het is gebaseerd op bijbelse principes. Ook zit het vol symbolen met een diepere betekenis. Je ziet er de verbondscultuur in terug. En dus ook de weerspiegeling van Gods omgang met ons. Daarnaast hebben de verschillende onderdelen vaak een heel praktisch nut.
Wat heeft de Joodse bruiloft ons te zeggen? Volgens de Bijbel moeten we geen Joden worden. We hoeven ook niet volgens hun tradities te trouwen. Maar we kunnen wel veel leren van de oorspronkelijke Joodse huwelijksceremonie.
De Joodse bruiloft is verdeeld in drie fasen: de toewijding, het klaarmaken en de huwelijksplechtigheid. Dat geeft aan dat ze er goed de tijd voor nemen. Je zult ook zien dat de volgorde van belang is. Dat de zoon de verantwoordelijkheid neemt. En dat de vader zijn zegen geeft.*
De toewijding
De eerste fase van de Joodse bruiloft is die van toewijding of heiliging. De vader gaat op zoek naar een bruid voor zijn zoon, de bruidegom. Hij regelt een ontmoeting tussen zijn zoon en het meisje op openbaar terrein. (Tegenwoordig zie je in Jeruzalem nog steeds zulke ontmoetingen in de lobby’s van hotels.)
Als het klikt tussen de jongen en het meisje, bezoekt de jongen het huis van het meisje. Hij neemt drie dingen mee.
Ten eerste komt hij met het huwelijkscontract. Daarin staan de verplichtingen die hij zal aangaan. Hij vraagt zijn bruid om daarmee in te stemmen.
Ten tweede brengt hij geschenken voor zijn bruid en haar familie mee. De belangrijkste is de losprijs. Daarmee koopt hij zijn bruid uit haar familie los om deel te zijn van zijn familie.
Ten derde geeft hij zijn bruid een wijnbeker. Samen bezegelen ze hun voorgenomen huwelijk met een dronk. De jongen laat de verbondsbeker bij het meisje achter als teken van hun afspraak. De bruid draagt nu al de naam van haar bruidegom: ze is van hem alleen.
Het klaarmaken
De bruidegom gaat vervolgens een woning voor hen beiden maken. Hij bouwt een appartement aan het huis van zijn vader. Met een bruidskamer.
De bruid onderhoudt intussen bij haar thuis bepaalde reinigingsrituelen. Ze neemt baden om zichzelf tijdens het wachten op haar bruidegom zuiver voor hem te bewaren. Ook weeft ze een wit linnen bruiloftskleed. En ze laat een olielamp branden in het raamkozijn, zodat iedereen in het dorp kan zien dat ze haar bruidegom verwacht.
Niemand weet wanneer de bruidegom de bruid zal komen ophalen. Dat weet alleen de vader van de bruidegom. Als hij het zegt, gaat de bruidegom in de nacht in witte kleren op weg.
Plotseling verschijnt hij voor de deur van zijn bruid, als een dief in de nacht. Hij heeft zijn vrienden meegebracht. Ze joelen, dansen en maken muziek. Zijn beste vriend blaast op de ramshoorn. Zelf roept de bruidegom de naam van zijn bruid uit.
Het meisje herkent de stem van haar geliefde. Ze heeft geen tijd om afscheid te nemen. Ze wordt gelijk door haar bruidegom bij de deur weggerukt om met hem meegenomen te worden naar zijn vaders huis.
De bruidsmeisjes lopen mee, met brandende olielampen. De rest van het dorp vormt een stoet met fakkels en muziekinstrumenten. Er wordt gezongen en muziek gemaakt, de feestgangers strooien graankorrels en bloemen rond. Zo verschijnt de feeststoet voor het huis van de vader van de bruidegom.
De huwelijksplechtigheid
De bruidegom wordt door zijn vader begroet met de woorden: ‘Gezegend is hij die in de naam van de Heer is gekomen.’
Bruidegom en bruid gaan onder een baldakijn staan, die voor de deur is opgezet. De overkapping is het gebedskleed van de bruidegom. Zo komt de bruid onder de bescherming van de bruidegom te staan.
De bruid staat rechts van de bruidegom. De bruidegom ontsluiert haar.18
Dan danst de bruid zeven keer om de bruidegom heen, terwijl de vader van de bruidegom telkens een zegen uitspreekt. Want God schiep alles in zeven dagen en hier creëert Hij een nieuwe schepping.
Het huwelijkscontract wordt voorgelezen. Daarna geven bruidegom en bruid elkaar de verbondsringen. Die dragen ze aan hun linkerhand, de hand die het dichtst bij hun hart is.
Ze drinken samen een glas wijn. Bruidegom en bruid gaan vervolgens op stoelen zitten die worden opgetild tot boven alle hoofden. Want dat betekent het Hebreeuwse woord voor huwelijksfeest, ‘nisu’in’: opgetild worden. Ze hebben kronen op gekregen: leve de kersverse koning en koningin!
De bruidegom draagt zijn bruid vervolgens over de drempel van zijn zelf aangebouwde woning de bruidskamer in. Ze verbergen zich daar om aan elkaar te wennen en van elkaar te genieten. Zo gaat Gods huwelijksprogramma uit Genesis 2:24 van start: ‘Daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten en zijn vrouw aankleven, en zij zullen tot één vlees zijn.’
Daarna komen ze naar buiten om zich als echtpaar te presenteren. Iedereen heeft op dit moment gewacht. De vrouw heeft nu de status van haar man. Ze is zijn wederhelft, zijn helper, die hem kracht verleent. Ze zullen samen de erfenis van de vader beheren.
Het huwelijksverbond is nu voltrokken. Er wordt gedanst en gegeten. Tijdens het bruiloftsmaal zitten bruidegom en bruid aan het hoofd van de tafel, met hun ouders aan hun zijde. Heel het dorp kan het zien, iedereen stemt ermee in: dit echtpaar is een nieuwe twee-eenheid. Bruid en bruidegom dopen brood in zout en heffen meerdere keren de wijnbeker. Lechajim, op het nieuwe leven samen!
Voor ons
Wat een feest, die Joodse bruiloft. Wat een toewijding spreekt eruit. En dat allemaal om het huwelijksverbond te sluiten. De Bijbel staat vol met verwijzingen naar deze huwelijksrituelen. Maar wat heeft dat ons te vertellen?
Jezus luisterde een Joodse bruiloft op door van water wijn te maken. Johannes schrijft: ‘Dit heeft Jezus in Kana, in Galilea, gedaan als eerste wonderteken’ (Johannes 2:11). Dat is veelzeggend. Jezus deed juist op een bruiloftsfeest zijn eerste wonder, omdat Hij het huwelijk op een hoger plan wilde brengen. Het zou een teken worden dat verwees naar Hemzelf als bruidegom en de kerk als zijn bruid.
Die ontdekking inspireert ons om net zo met elkaar om te gaan. In het volgende hoofdstuk gaan we daar dieper op in. Maar er vallen ons ook nu al een paar dingen op die we voor ons eigen huwelijk ter harte kunnen nemen.
- De vader van de bruidegom speelt een belangrijke rol bij de keus van een vrouw voor zijn zoon. Net zo wil God als onze Vader bij onze keus betrokken zijn en ons zijn vrede en zegen geven.
• Heel de gemeenschap doet mee, familie, vrienden en dorpsgenoten. Voor ons is het huwelijk ook een openbare aangelegendheid, gesloten met familie en vrienden in de kerk.
• Mannen, opgelet! De bruidegom neemt de volle verantwoordelijkheid voor zijn bruid. - En vrouwen: de bruid verlaat haar ouders en stapt zonder terughoudendheid in het leven van haar bruidegom.
- De nadruk ligt niet in de eerste plaats op een lichamelijke eenwording, maar op het één worden van naam, status en gezag – wat betekent dat ze in het huwelijksverbond één worden in wezen. De lichamelijke eenwording geeft daar uitdrukking aan.
- We zien dan ook dat bruidegom en bruid hun eerste geslachtsgemeenschap beleven tijdens de eerste huwelijksnacht, om daarmee hun eenwording te bezegelen.
Willem en Marian de Vink
Lees ook:
• Huwelijksvoorbereiding
• In het huwelijk geef je elkaar betekenis
• Als je alleen blijft
